راهنمای رشته بینایی سنجی

راهنمای انتخاب رشته

معرفی اجمالی رشته بینایی سنجی

سازمان بهداشت جهانی علم بینایی سنجی را مراقبت اولیه از بینایی می‌داند. یعنی یک بیمار چشم در آغاز باید توسط یک بینایی‌سنج (اپتومتریست) معاینه شود تا اگر دچار عیوب انکساری، ‌اختلالات دید دو چشمی، انحرافات عضلانی آشکار و غیر آشکار، تنبلی چشم، فیکساسیون‌های غیر مرکزی و مواردی از این قبیل بود، توسط متخصص بینایی‌سنجی معاینه گردد و در غیر این صورت به پزشک متخصص ارجاع داده شود. در حقیقت وظیفه بینایی‌سنج تشخیص‌ و تصحیح‌ عیوب‌ انکساری‌ (نزدیک‌بینی‌، دوربینی‌ و آستیگماتیسم‌) با تجویز عدسی‌های‌ مناسب‌ مانند عدسی‌های‌ عینک‌ یا لنزهای‌ تماسی‌، تشخیص‌ و تصحیح‌ اختلالات‌ دید دو چشمی‌ و تنبلی‌ چشم‌، تعیین‌ بهداشت‌ عمومی‌ چشم‌ و بهداشت‌ بینایی‌ در محیط‌های‌ کار و تحصیل‌ و دادن‌ آموزش‌ لازم‌ در این‌ زمینه‌ است‌؛ یعنی‌ یک‌ بینایی‌سنج‌ باید بر روی‌ محیط‌های‌ کار از نظر مقدار روشنایی‌ و حفاظت‌ بینایی‌ نظر کارشناسی‌ کند.

همچنین‌ تهیه‌ و تجویز وسایل‌ کمک‌ بینایی‌ ماند اکولرهای‌ ساده‌، مرکب‌، سیستم‌های‌ تلسکوپیک‌ و تلویزیون‌های‌ مداربسته‌ برای‌ نیمه‌بینایان‌ و اندازه‌گیری‌ میدان‌ بینایی‌ در تخصص‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ است. از سوی‌ دیگر وقتی‌ یک‌ بیمار به‌ بینایی‌سنج‌ مراجعه‌ می‌کند متخصص‌ این‌ رشته‌ پس‌ از گرفتن‌ تاریخچه‌ سلامت‌ چشم‌ و معاینه‌ دقیق‌ برای‌ تعیین‌ اشکال‌های‌ اصلی‌، در صورت‌ نیاز، بیمار را به‌ متخصص‌ مربوط‌ اعم‌ از چشم‌ پزشک‌، متخصص‌ گوش‌ و حلق‌ و بینی‌، متخصص‌ داخلی‌ یا متخصص‌ مغز و اعصاب‌ ارجاع‌ می‌دهد.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل

دروس‌ پایه‌ و اصلی‌: فیزیک‌ نور، شیمی‌ عمومی‌، بیوشیمی‌، فیزیولوژی‌ عمومی‌، تشریح‌ عمومی‌ و اعصاب‌، آمار حیاتی‌، کمک‌های‌ اولیه‌، اورژانس‌های‌ چشم‌، آسیب‌شناسی‌ عمومی‌، میکروب‌شناسی‌، داروشناسی‌، علائم‌ چشمی‌ در بعضی‌ از بیماری‌های‌ داخلی‌، ژنتیک‌ و چشم‌، تشریح‌ و بافت‌شناسی‌ چشم‌، فیزیولوژی‌ چشم‌، اپتیک‌ هندسی‌ و فیزیکی‌، لابراتوار اپتیک‌، فیزیولوژی‌ اپتیک‌، مقدمات‌ اپتومتری‌، ابزرواسیون‌، تاریخچه‌ اپتومتری‌ و علوم‌ بینایی‌، زبان‌ تخصصی‌، اپتومتری‌، بینایی‌ محیطی‌
دروس‌ تخصصی‌: عدسی‌های‌ تماسی‌، آسیب‌شناسی‌ چشم‌، اپتومتری‌ کودکان‌، اپتومتری‌ افراد مسن‌ و نیمه‌بینایان‌، اپتومتری‌ مشاغل‌ و بهداشت‌ چشم‌، اپتومتری‌ چشم‌، مکانیسم‌ دید دو چشمی‌، درمان‌ آنومالی‌های‌ دو چشمی‌، آنالیز مشاهدات‌ کلنیکی‌، پایان‌‌نامه‌، کارآموزی‌

توانایی‌های‌ لازم‌

یک‌ بینایی‌سنج‌ باید به‌ درس‌ فیزیک‌ مسلط‌ و بخصوص‌ به‌ فیزیک‌ نور علاقه‌مند باشد همچنین‌ در دوره دبیرستان‌ و پیش‌دانشگاهی درس‌های‌ ریاضی‌ و زیست‌شناسی‌ را به خوبی‌ فراگرفته‌ باشد. از نظر جسمانی‌ نیز لازم‌ است‌ که‌ از چشم‌ها و دست‌هایی‌ سالم‌ برخوردار باشد. در ضمن‌ این‌ رشته‌ صبر و حوصله‌ زیاد می‌خواهد زیرا تعیین‌ نمره‌ عینک‌ یکی‌ از سخت‌ترین‌ کارها در علوم‌ بینایی‌ است‌ و نیاز به‌ صبر و حوصله‌ زیاد دارد.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران

در حال‌ حاضر یک‌ بینایی‌سنج‌ موقعیت‌ کاری‌ خوبی‌ دارد و حدود ۸۰ درصد فارغ‌التحصیلان‌ جذب‌ بازار کار می‌شوند چون‌ علاوه‌ بر این‌ که‌ می‌توانند به‌ طور مستقل‌ مطب‌ باز کنند و در زمینه‌ تخصص‌ خود فعالیت‌ نمایند، تنها افرادی‌ هستند که‌ در زمینه‌ ارائه‌ عینک‌های‌ مربوط‌ به‌ عیوب‌ انکساری‌ به‌ طور علمی‌ و دانشگاهی‌ تخصص‌ دیده‌اند. در ضمن‌ یک‌ بینایی‌سنج‌ می‌تواند به‌ عنوان‌ مشاور در مورد بهداشت‌ چشم‌ و مشکلات‌ بینایی‌ در محیط‌های‌ آموزشی‌، خدماتی‌ و صنایع‌ با سازمان‌های‌ دولتی‌ و صنایع‌ همکاری‌ کند، یا مسوول‌ سنجش‌ بینایی‌ جهت‌ امور استخدامی‌ و نظامی‌ و اخذ گواهی‌نامه‌ رانندگی‌ و خلبانی‌ باشد و در اورژانس‌ برای‌ انجام‌ کمک‌های‌ اولیه‌ چشمی‌ تا رسیدن‌ بیمار به‌ مراکز ذی‌ربط‌ فعالیت‌ نماید.

لینک مرتبط: راهنمای انتخاب رشته